Dat Malöör
Een Erlebnis, dat sick biet Reekenmoken för de irsten Weltkrieg bi uns an de Jungfernstieg in een Fischerhuus afspeelt hett.
Fiete Kruus (de Muus) mit sien Ploog, sien Waadploog, üm de sick dat hier handelt, harr een Slooger, dat heet, een Groodfang mokt. Dat Reekenmoken oder dat Geld deelen, eben dat Finanzielle, wat ut düssen Fang rutkomen weer, sull in't Huus vun Fiete Kruus, de jo de Baas vun de Ploog weer, för sick gohn. Dat weer immerhin een Teeken, dat de Fang wat inbröcht harr.
Doormols weer dat Reekenmoken jedes Mol een lütt Betriebsfest mit Warmeeten, Leber- und Knackwuss mit Semp, för allen Dingen ober düchtig wat to drinken an Beer, Kööm und Grog, jedenfalls so veel, dat jeder to sien Part keem. Dat weer een Fier, wo't lustig und vergnögt, mit Gesang, Vertellen vun Erlebnisse und allerlei Atschewieners togohn dee, denn vergnögt kunn de Ploog ok wähn. De Gelegenheit to Fiern weer dor und muss denn ok jo utnutzt warrn. Wer wüss, wann dat mol wedder so komen dee.
Bi so'n Festlichkeit blifft dat nu jo wohl ni ut, dat de een oder annere mol wat ankeem, wat minschlich is und een noh't Lütthuus müss, wo fröher meistens in de Döör een lütt Hartform utsaagt weer.
August, een ooln Waadtrecker, de to den Stamm vun de Ploog hör, müss jüst in düt separate Huus dat Malöör passeern.
Dat keem nämlich so: Vun't Geld, wat August sien Lottspart weer, oder seggt wi beeder: Andeel, vun dat Geld harr he een Dooler afsundert und drückt – wie man so seggt – düssen Dooler wull he, wenn de Tied mol schlecht und nix verdeent wurr, as Notgroschen för sick alleen bruken, för'n poor Grogs oder Koffipunsch oder sünst mol irgendwat. Blots sien Fru, dat stünn fast, durf nichts vun den Dooler weten. Deshalb harr August em ok los in sien Büxentasch steeken.
Dat nu grood düsse Dooler de Ursook vun't Malöör warrn sull, leeg wull doran, dat – wie man so seggt – “Unrecht Gut, das dient nicht gut.”
Dat Malöör entwickel sick nu so: As August sick in't separate Huus begeef, full em bi't Doolsetten de Dooler ut de Büxentasch und trünnel irgendwo hin. August kunn ober nie mehr so lang töben üm eerst den Dooler to söken, nee, dat güng mit besten Willen nie und finn de he dat verdreihte Deert jo ümmer noch.
Dat düsse Sook ober gornie so eenfach warrn sull, door harr August nie mit rekent, denn wat hett he söcht und söcht. Een Rietstick noh den annern müß he afbrenn, üm sehn to köön. Bloß sien Dooler lett sick nirgends blicken.
In de Stuuv weer middelwiel de Ploog unruhig wurrn, eben dat August so lang buten bleef und nie werr rinkeem.
Friech, de Boos, harr keen Ruh mehr. He müsst eerstmol rut und nahsehn, wat door mit August los weer. He reep ut de Kökendöör noh em, und August geev glieks Antwurt. Friech, de Boos, neem over doch de Fladdermuuslatern mit und gung noh de Hoff.
Door seh he, dat int Lütthuus ümmer wat oplüchten dee. As Friech mit de Latern keem, reep August mit mol: “Loot man, Friech, loot man – ick heff em all!”
Friech dee August ober doch mit de Latern belüchten und seh nu de Bescherung: August weer in Hemdsärmeln und harr se beet boben hinto opkrempelt.
Friech lach luut op, as he August so stohn seh. August vertell em denn ok, wat em mit den verflixten Dooler passeert weer, de em ut de Büxentasch fulln weer und den he söcht und söcht und söcht harr. Doch nirgends weer dat lusige Dirt to finn wesen, beet he op den Gedanken koem, dat de Dooler vielleicht int Emmer wähn kunn.
“Jo, Friech, und wat meenst Du – he weer door würklich bin!”
De Baas grien sick een und güng nah de Köök, hol Seep, Soda und een Emmer mit warm Woter, doormit August sick reinefeern und wedder minschlich moken kunn.
As Friech in de Stuuv rinkeem und vertell, wat August passeert weer, door geef dat een groot Hallo. All schreegen se: dat bedüüd Glück, dat gifft werr een Fang!
Und nebenbie bemarkt – de Ploog harr tatsächlich bie dree Doog noh Augusts Malöör een noch gröteren Fang as de, wo se vundoog bi weern to Reekenmoken.
Endlich keem August werr in de Stuuv herin, ganz beschämt öwer sien Malöör. De Ploog empfing em mit de Wöör: “Wer wagt es, Rittersmann oder Knapp, zu steigen in diese (Scheiß-)Kuhle hinab?”
Ower düssen Empfang weer August doch so'n beten vertörnt – dat kunn man em wohl anmarken.
De Fier steeg dörch August sien Malöör ober eerst richdig op den Höögpunkt.
Dat Schönste ober: dat an de Stee, wo't Malöör passert is, glieks noch een geschehn weer.
Dat keem nämlich so: Bi de Soökakschon harr August in de Fohrt und ut Freud öber sien werrfunnen Dooler ganz vergeten, dat Brett, wo man „Brill“ to seggt, werr richdig hintoleggn.
Und wie dat Schicksal dat will, mutt Markus ok mol separat gohn. Door weer dat bald geschehn, denn as Markus sick setten wull, dee he gegen een Gegenstand stöten, de op de Siet full.
Dat weer de Warnung! Markus reet gau een Rietstick an und seh, in wat för een gefährlich Situatschoon he sick befunn harr.
Vun düsse Sook hett Markus an den Obend ober nix vertellt. Bloß to August sää he liesen, dat he vergeten harr de Brill werr hintoleggen.
Doch biet neeste Reekenmoken, as dat Malöör nochmol utführlich beschnackt wurr, see Markus wie em dat bald ergohn weer.
Dat geef werr een Hallo – ober vun door af, hung biet Reekenmoken ümmer een Fladdermuslatern in dat lütte separate Huus.
—
Düsse Geschicht is vun Fischer Fiete Kruus selbst vertellt – Januar 1921 Nohvertellt vun Friedrich Daniel!