To School

Dat wöör Ostern 1906, as ick to School keem. De School weer dormaals de Börgerschool för Jungs, de för 1900 buut woorn is un hüt as Willers-Jessen-School dor ümmer no un binah unverännert steiht.

Mien eerste Schooldag weer glieks een Drama. Mien Vadder weer op See to fischen un mien Mudder müss üm Klokk söben in de Rökerie tom Fischopsteeken sien. Wi weern dormaals graad in de Waahnung in de Achderstraat introoken. Int sülve Huus waahner de Fischerfamilie Pries med eehrn Söhn Kalle. He weer dre Johr öller as ick un güng al in de drütte Klass. He sull mi medneehmen na de School. Sien Stunn fung al üm Klokk söben an, ick sull üm Klokk halvach in de School sien. So keem dat, dat ick veel to frööh dor würr. Kalle gung in sien Klass un sä to mi, du muss nu hier op de Schooldeel staah'n blieb'n, bed dat se di oproopen doot. Dor ick no oower een halv Stunn Tid harr, woor mi de Tid lang un ick gung rut un na de Exer rööver. Nadem ick dor wull een Tid lang rümtrödelt harr, gung ick wedder na de School hin.

As ick dor ankeem, stünn dor blot no een poor Fruuns, de op eehr Kinner töövten, de al op de twee niee Klassen opdeelt weern. De een Fru seeh mi dor staahn un meener, lütt Jung, wo kümmst du her, de School is al lang anfung. Se nööhm mi bi de Hann un güng med mi na een vun de eersten Klassen un sä to de Lehrer, dat ick nu eerst ankaamen wär. De Lehrer har een grot Boort un fröög mi, wat ick heeten dünn. Ick sä, Friedrich Daniel, un he meener, sett di man in de erste Bank rin, wo no een Plads frie würr. He sä no, dat he Lehrer Thomsen heeten dünn. Ick dee mi nu ümmer wedder in de Klass ümkieken un na alle Bänke schuulen. Dat full de Lehrer op un he meener, wat ick wull sööken dee. Ick sä, dat ick na miene Frünn vun de Jünfernstie utkieken dünn, aawer keen in de Klass funn harr. Ja, mien Jung, meener he, de sünd ni in düsse Klasse, sünnern al in de anner Klass bi Lehrer Jessen un dor is keen Plads meehr frie. Dat kümmt dorher, dat de Klasse to eerst oproopen woor. Wiel ick ni dor west weer, harr een anner Jung mien Plads innaahm. Dor würr nu nix meehr bi to ännern. Dat passer mi gorni, aawer ick müss mi dor wull med affinnen.

Na een Week kreeg'n wi een anner Lehrer, wiel Lehrer Thomsen med eenmol hel krank woorn weer. De nie Lehrer harr knallrode Hoor. Ick harr em glieks op de Kieker, he snakker nämli bloot hochdütsch med uns. Lehrer Thomsen harr tomeist platt med uns snakkt un bröcher uns dorbi de hochdütsche Spraak bi.

Dat Theoter güng ok glieks los. Dat erste wat he to uns segg'n dünn, weer: „Ich bin Lehrer Peters und ihr habt im Unterricht euren Schnabel zu halten und nur was zu sagen, wenn ich euch etwas frage, habt ihr verstanden. Die Antworten sind auf hochdeutsch zu geben, plattdeutsch ist für mich keine Sprache und hat in der Schule nichts zu suchen.“ De hele Klass würr med eenmol muusenstill un dor de meersten blot platt snakken können, mellern sick ok blot de poor Börgerlichen, de ok to Huus op hochdütsch spreeken dünn.

Naesten Dag hung Lehrer Peters een poor Biller an de Wandtofel. Dor weern ünnerscheedliche Tiern un Vaageln op to seehn. He wieser nu med de Stock op een swarten Vaagel un dorna op mi. Friedrich, fraager he, was ist das für ein Vogel? Ick stünn op un anter glieks un versöcher dat op hochdütsch: „das ist ein Kreih“. Dor froog he nomol, was ist das für ein Vogel? Ick anter wedder, das ist ein Kreih. Dor wöör he luut un sä: „nun hör mal gut zu, das ist ein Rabe, Rabe und kein Kreih oder sonstwas, hast du mich verstanden“. Ick dee wull segg'n, för mi is dat een Kreih un nix anners, Sie können ja die annern Jungs fragen. Dor keem he op mi to, kreeg mi an een Ohr tofaaten un dreiher un kneep mi fürchterli, dat Ohr dünn ördentli weeh. Ick sä awer, laat mi los. Dor woor he fünsch, geev mi een an de Bakk un bölker: „Ich bin euer Lehrer und habe euch Hochdeutsch und Manieren beizubringen und ihr habt es zu lernen. Ich will von euerm Platt nix mehr hören, habt ihr mich verstanden, und wenn nicht, dann sollt ihr was erleben.“ Dor kreeg'n ick un ok wull annere dat hel med de Angst un keener sä meehr wat.

De wiedere Daag güng ick twoor na School, aawer ni in de Klass rin. Ick dee mi achder de Steenmur an'd Exer versteeken un slieker mi, as de School anfüng'n, na de Strand daal. So harr ick dat dree Daag maakt. Am veerten Dag weer Putz Hansen bi mien Mudder ankaamen un harr froogt, worüm ick ni to School keem. Sull ick krank weesen, müss se een Entschülligung schriewen un op se dat ni wüss. Dat kunn ni sien, har mien Mudder dor meent, Fiede weer jeedeen Morg'n to School gaahn un na de School wedder to Huus kaamen. Se harr sick twoor al mol wunnert, dat ick keen Schoolarbeiden opharr, aawer sick eegentli nix dorbie dach, wiel dat jo dat eerste Johr würr. Putz Hansen harr to eehr seggt, de Jung mutt sick do een Stee rümdrieven, dor mutt ick sach de Saak mol nagaahn.

De Moorn harr ick mi wedder an'd Strand verkrümeln wullt. Aawer mien Grootmudder Krabbenhöft, se waahner in't Turmhus, glieks bi'n Exer, harr mi seehn un reep mi. Dor müss ick jo hin na eehr. Se dee mi ördentli utschimpen un sä, dat de Polizei mi al sööken dünn. Dor woor mi kloor, wat ick eegentli doon harr un fung an to ween. Se noohm mi nu an de Hann un güng med mi to School. Dor wull se bi mien Klass ankloppen, aawer dor wull ick ni rin. So klopper se een Dör wieder, dat weer de Klass vun Lehrer Jessen. Lehrer Jessen keem rut, üm to seeh'n, woneem dor kloppt harr. Mien Oma verteller em nu vun mien Schoolbummelie. He meener, dat deiht mi leed, leeve Fru, aawer Friedrich hürt na de anner Klass rin.

Dor füng ick wedder an to ween un sä to mien Oma, dor gaah ick ni wedder rin, de Lehrer hett mi wat daahn. So, sä Lehrer Jessen, wat hett mien Kolleg Peters di denn daahn. Dor heff ick em dat allns vertellt, vun de Vaagel, de do een Kreih weer un dat wi ni platt snakken doorfn un wiel ick ümmer wedder seggt har, dat weer een Kreih, harr he mi ant Ohr reeten un mi ok no een an de Bakk geewen. So, so, de Lehrer Jessen dor segg'n un meener to mien Oma, se sull man een Oogenblick med mi tööwen, he wull sick dor mol üm kümmern. Na een korte Tid, keem he wedder un sä, wiel een Jung ut sien Klass geern na sien Kameroden ut sien Straat in de anner Klass wull, harr he med de Rektor sproken un se würrn mi uttuuschen.

So keem ick bi Lehrer Jessen in de Klass un vun dor an hett mi de School ok Spooß maakt. He harr nix dorgegn, dat wi ok mol up platt Antwoort geeven. He snakker ok med uns platt un bröcher uns sutje dat Hochdütsche bi. Ick heff dree Johr bi Lehrer Jessen in de Klass gaahn. He woor laater Rektor vun de School un hett veel för de School un för al de Kinner daahn. Dat de School nu na em noomt ward, is hel richdi un he hett dat ok verdeent.

Lehrer Peters woor ni lang Lehrer vun de eerste Klass un an de School. He lett sick na een School in Kiel versetten, wiel he wull dor ni geg'n dat plattdütsche ankeem un in Kiel geev dat to de Tid al een masse Lüd un Kinner, de ni platt snakken kunnen.