S. 18

eenanner bie stahn, wenn wat los weer un hülpen, sick Gegensiedig in alln's wo'd nöödie de. Ich möch hier noch vertelln, aß Fräulein Liene Meer in de Kriegsjahr'n de Brothandel harr, een barg Bröö so wegg gahn sünd, wo se hütt sien Daags noch op de Brotmarken luurn kann.

So veel övert dat Huus, un de verschiedenen Bewohner, solang'n ick dor noch in'd Huus wesen bünn, ok naheer dat mien Öllern dor wohnt heevt iss dor ümmer een Harmonie ünner de Bewohner wesen, mien Öllern sünd in de 20diger Johr'n naa unnern in de Wohnung de op de Südsied von'd Huus leeg in trocken, Fr. Daniel

Bie all dat vertelln, wat sick dor in'd Huus vun Anfang an, dat mien Öllern dor introken sünd begeb'n hett, un ick mit erleevt, heff ick ganz vergedd'n, dat ick nie alleen weer, mien Schwester Ann wer 1 Johr un 11 Monat od, aß uns Öllern 1906 dor in treck'n deen, ümm 1907 in de Dezember wor nie Broder Willi dor in'd Huus geborn un 1916 in de Februar mien Broder Karl all tosaam sünd wie dor groot worn mit de Kinner tosaam vun de anner Familien, de in'd Huus to de Tied dor wohnt heff.

S. 4

un dorbie 2000 Stück von dat Vechwark erdrunken, un to doot kam weer. Niejahrs-Morgens de dat Wader, beed achter Fritz Haß sien Stall'n stahn, un göng'n noch mehr torüch, over de Nordost, de noch stief stürm, Bie 14 Daag keem de Eckerförder mit er Böö to Huus, denn naa de Nordoststurm harr sick de Fischrie ok beedert, do kreeng'n wie von uns Vadder to hörn, wie se dat de Daag gahn harr, mit de Nordostutscheeder.

uns Eckernför seh dormals, jo recht beed anners ut, wie hüütt sien Daags, wo een de Erinnerung von de Tied doch ümmer weer in'd Gedachniß kam deiht, irstmaal weer uns Eckernför de grödste Fischer-Stadt lang de ganze dütsche, Ostseeküst, mit de grode Andeel vun Fischerböö, wo de meisten Fischerlüüd er to Huus harrn, un ok de grödste Fischindustrie mit er Rökerien harrn von'd dat ganze dormalige Dütsches-Riek.

Wat to de Tied in Eckernför an Fischwark verarbeit iss, und in de Versand keem, kann sick hüütt keen Minsch mehr een Bild von maken, ebenso von woher all dat veele Fischwark kam de wat hier in Eckernför, an'd Markt keem. Wenn de Hauptsaison weer, un bie uns bröög, de Fischerie grode Fänge an'd Land, vör alln wenn dat grode Sprottenfänge weern, so worn de

S. 79

hett emm dat in Eckernför, mit all de Fischers nie so rech gefull'n, denn hee de, wie noch mehrere hiesige Fischers naa Sonerburg oder Apenrad vun 1905-06 utwannern. Aß de Krieg 14-18 beend, un faststahn de, dat över dat Gebeed vun Nordschleswig, een Affstimmung, vun Dänemark, ut verlangt wor, deen veele vun de Fischers 1919 sick bemöhn, südlie vun de Affstimm Grenz een Wohnhuus to köben, denn se wull'n, bald alltosaam, weer naa er ole Heimat torüch, se wull'n keen Dän warn, wenn de Affstimmung för Dänemark utfalln dee.

So dee de Fischer Ludwig Wegner, de ok ut Pommern vun de Wyk stamm dee, un naa Apenrad utwannert weer, sick dat Mählsche, Huus köbben. An dütt Huus, keem de Upfohrten naa de Utspann un Stall'n vun Ernst Jürgensen, und Fiede Böhde, wo de Wohnuus mit de Wirtschafften in, naa de Kieler-Straat to, stünn. Denn keem paar lütt Katen, wo dat Ballaufsch Wohnhuus mit een beed Vörgoarn anling'n dee, up de rechte Sied vun'd Huus weer een grod Dörgang naa de Hoffsteen vun de Geschäffshüüser an de Kielerstraat, an de Dörgang keem de Warteschool, de fröher maal, aß Pastorat deent hett, un mit een Speelplatz an de Pastorngang leeg, wo in all de Johrn, veele verschiedene Familien.

S. 47

De ganz Weg, de ick vun Hein Neumann sien Huus, wat lader de Firma Hopp u. Rehse to hörn deiht, naa de Haab'n aff pett hefft, iß vun Wohnhuus bebud, wie ok dat ganze Haab'n Gelände, un de Haab'n sölbst iß unbued un modernisiert un erhöht worn, mit een nie Buddenhaab'n, dee over naa mien Meenung, een dot gebornes Opjekt worn iß, wo doch solang'n aß in Eckernför de grod Fischerie bedreeb'n iß hett se sick sorgt un bemööd ümm een Haab'n de geschütz weer för de Oststürme, wo se jedesmal mit all er Bööd jümmers dor de Holtenbrügg mußten naa de Binnhaab'n rinn, wie ewig viel hefft se ut de Slapp rut müß, ümm er Böö achter de Holtbrügg in Sicherheit to bring'n, wenn plötzlie wie ut een sack een utscheeder vun Nordost över Ost beed Südost up kam weer, all de Johrn, wo de Grasbank ünner de Borbyer Tied noch bestahn, hett, veelmals de swöre in lopp'n See vermindert, Eck, aß over in de Krieg 1914 15 düße Grasbank wegg baggert wor, beed op 7-8 mtr deepte för dat Isern Dükersteeg, wo de Aviso Meteor aß hoots-School leeg mit de Böö langsied u.s. un de Marine scheep, up de Stadtsied, vörn sick de inn loppen See, ok noch een beed up, aß over dütt Kram ut de Haab'n weer rut, do makt sick dat bemerkbar wat de Marine der ansicht harr, dor leep de swöre See oftmals bie een groot Sturm vun de Ostkannt, beed naa de Binnhaab'n dör. De Fischerie hätt.

S. 32

jo bald möör wöllt, er dat up de Obsteekerdisch in de Rökerie keem. Dat Erische Gundstück naa de Möhlstratt to, de sick naa de Krieg 14-18 Maler Späht köben, wie ok laader dat Grundstück vun Peter Föh, denn keem dat Mitsfeldsche Grundstück, wat naa de Möhlnstraat dörgahn dee, un de Rökerie 1909 für sien Jungs up Grundstück buen leed, Blangan weer dat Grundstück mit Rökerie vun Fritz Jensen, wat laader, aß de Rökerie upgeb'n, sick de Möbelhändler Hölling, aß Lagerplatz köft. Darann weer dat Grundstück vun de Möllers mit een Rökerie, de Krukau övernahm harr, hee weer een Schwaager an Joh. Klemsen, de een grod Rökerie an de Jünfernstieg harr, de Rökerie vun Krukau köften 1919 Joh. Paasch un Otto Rehbehn (Stoff) se deen de Kraam mehr utbuen, un vergrödern, dat Wohnhuus wat dor to hör an de Strandstraat, wo Luden Lohmann un Korl Sifferlien mit er Familien in wohr deen, un naa bob'n to, de lilla mit er Söhn Hannes wohn. Anfang vun de 30diger Johrn war dat Huus affbraken, un Jakop Rehbehn de Söhn vun Otto leed sick dor een nie'e Huus buen, blangan weer dat Grundstück vun Arnemann mit Rökerien un Stall'n förd Rökerholt, aß de Rökerie upgeb'n, iß dor een Wohnhuus ut makt, wat Fiete Kugust sick köft, mit de grod Stallung naa achtern to, de hee för sien Lastwag'n bruken dee. Denn keem dat Richtersche Grundstück wat naa

S. 8

Carlshöö an dat Gammelbyer un Bargelsbyer beed an'd Hemmelmarker-Gebeed rann geiht. Wenn de Bebuung so bie bliff ward uns Eckenför sach bald in de verschieden Stadtdeele op deelt, wat manch ol Eckernförder garnie mehr begrieben kann, wo veele gornie mehr ut de old Stadt rut kaam dod un bald 3 mol so vell Bewohner hett, aß för de irst Weltkrieg 14-18.

Dat weer mol wer, een lütt Gedankengang vun dat dormals, beed to dat hütt,

Fr. Daniel