an dat Mißfeldsche ole Huus, keem dat Huus von Kalle Markwardt, wo een smalle Gung naa de Strandstraat to gahn de, wo dormals Detlef Krischanzen mit sien Familie an wohn dee, denn keem dat Lütt Kat wo de ol Fruu Andersen wohn dee, un denn keem irst dat Huus vun Schoostenfeger Kuno, wo hütt Garling in wohnt
23
Datt weer een lütt affsteeker vun mien Patt, wo een dütt un datt bie de Saaken infallt. Nu will ick jüst de Möhlnstraat un Strandstraat wie dat Südenn vun de Jünfernstieg fröher benennt weer, mal in Gedank'n affpatten wie dat dormals wähn, un sick annert hett, Dat Huus twars för de beid'n Straatt'n, hör to de Tied, de Muermann Niklas Peetz, aß dat verköft, övernehm dat Schoster Petersen, An Peetz sien Huus, wat ok an de Möhlnstraat to leeg, keem Slaggder Johannsen sie Huus, mit een Laden in, blang'n an wer dat Huus wat de Fischer Heine Otto sick köft harr, wat naheer de Foograt Reeder sick köb'n dee, doran deen de Richterschen Huus stahn, de ok in anner Lüüds er Besitz övergahn sünd, Denn keem dat Grundstück wat to Arnemann sien Rökerie un Fischaukschongeschäft hörn de, hee weer sölbst dormals een Stadtrat, aß de Rökerie naa de Strandstraat sied to Ümbuud, over naa eenige Johrn, aß de ol Arnemann starb'n dee, dat ganze Grundstück an Fide Kuguss verköfft, för sien Fohrgeschäft mit sien Lastwaag'ns, un dat Vorhuus aß Wohnhuus ümbuud wor. Denn keem dat Möllersche Grundstück, wo för de Krieg 14-18 de Rökerie un Wohnuss, vun Krukau övernahm wor wat 1919 Pasch un Rehbehn sick köften un wieder ubbuen leed'n.
24
denn keem dat Grundstück vun Fritz Jensen mit een Wohnhuus un de Rökerie, nebenann wer dat mißfeldsche Grundstück, wo de ol Mißfeld een Landwirtschafsbetrieb harr mit veel Länderien an un up de Brennofbarg, over 1909 up sien Grundstück een Rökerie buen leed mit een 25 mtr hoge Schosteen, för sien Jung's Willi un Fiete, dat ole Wohnuus vun de Mißfeld weer naa de Möhlnstraat to, wo hütt de Garagen staht, an dat Mißfeldsche, so keem Schosteenfeger Kuno sien Huus wo hütt Garling in wohnt un tohört, denn keem dat Huus, wo lange Johrn de ol Fr. Andersen, wohn de, er Mann weer up See bleeb'n, hier neb'n an keem Frie Erich mit sien Grundstück mit dat Wohnhuus, wo naa achtern to, de Schüün an weer, hee bedreef ok de Landwirtschaft, hauptsächlie mit Gemüse, wat hee sölbst in sien Schüün, jeden Dag verköb'n dee, junge Arfen, Wuddels, Bohnen, wie all dat Suppenkrut, wie Stickelbeern, Solderbeern (Schwarze Johanisbeeren) u.s.w. de Upgang naa sien Schüün göng'n vun de Strandstraat hog, sien Gemüse wer nie naa Gewicht verköfft, sundern in de Holtmaaden, de dormals noch överall Gangbar weern vun een half, een Liter un twee Litermaad'n, wat denn een Kann weer, allns wat hee verköft, weer ganz frische Waar, wat hee sölbst jeden Morg'n fröh plöken dee.
25
Dat ganze Erische Grundstück, göng'n in Besitz vun Maler späht, de sien Naahkom dat hütt noch tohört, Blangann keem de Slaggder un Veehändler Emil Kramm sien Grundstück, dat Wohnhuus mit een Laden weer naa de Möhlnstraat to, oder veelmehr naa'd Goosmarkt, sien Gundstück göng'n beed naa de Strandstraat rann, wo hee ok noch een Wohnuus stahn harr mit Stall'n förd Veewark dortwischen. In'd Wohnhuus naa'd Goosmarkt to, iß hütt, de Firma “Gon Dag leeve Lüüd” in dat Huus naa de de Strandstraat, Jungfernstieg to, de Heine aus de hätte Besitz vun sien Frau op blangann steiht dat Eckhuus, wat ock naa de Taterbarg ling'n deiht, hör dormals Rieper to, sien Fru wer Hebamsch in een geborne Book, se hett ock mie in'd eben rinnhohlt. De meisten Grundstücke vun de Möhlnstraat naa Osten to göng'n beed naa de Strandstraat dör. Güntsied vun'd Goosmarkt naa de Möhlnstraat to, wer dormals, dat Kolonialwaarn- Geschäft vun Wernicke, dat Huus nebenan hör de Fischer Niklas Dibbert (de Nikelsuger) dorann stünn dat Huus, wat de Muermann Hohmann sick hefft harr, denn keem dat Huus vun Schoster Ströh, wo nu de Opfohrt un Parkplatz vun de Westbank iß, denn keem dat Wohuus, dat Willi u. Fiete Mißeld sick nie Buen leed'n, un Hannes Pasch sick laader köppen dee.
26
ick bünn mie nie ganz seker, up dornie dat Huus vun de Emkes stahn hett, denn keem dat Pinnsche Huus, denn dat Wohlersche Huus blang an dat Mummsche, denn dat Möllersche, un dor an de Fischer Georg Schmidt sien Huus, wat Bertelsmeer sick köbb'n de, over laader de Post dat Gewees övernehm un affried'n de, wo hütt naa de Post de Opfahrt iß, hier lang de Möhlnstraat de sick allerlei Verännern, doch eenige Hüüser noch von de Nahkoom in Besitz sünd, Nu geht mien Patt, de Ostsied vun de damalige Strandstraat lang, dor weer irstens dat Turmhuus, wat ehemals mit een grod Lagerplatz, de Buemester Berghauer hört hett, mien Grodöllern, vun mien Muddersied ut, heff dor lange Johrn wohnt, dor ok de Wadersnot in de November 1872 mit beleevt, se sünd do naa'd Berghauersche Huus, in de Kielerstraat, wat een Tiedlang Ivo Hoffmann de Tähndokter hör, un wo un de Interniß Schrader sien Paxes iß, in dat Huus sünd se evakuert worn, de Berghauers weern för dat Hogwader naa Windeby översiedelt, mien Grodmudder iß lange Johrn bie de Familie Berghauer aß Waschfruu tätig ween, Dat Grundstück hett sick laader de Fischer Clausen köft, aß de ol Clausen vun de Fischerie uphohln dee, harr hee sick dor een Beervelag annahm, sie Jungs Hermann, Heine u. Fritz bleem noch bie to fischen
27
un Johann de jüngst, weer in een Rökerie, aß Rökerknecht, ick meen dat hee bie Thera Föh wähn iß, wat Dane Hinrichsen 1905 övernehm dee. Johann Clausen, iß in de Krieg 14-18 in Flandern full'n, aktiv weer hee bie de Torpedo Division in Kiel-Wick wähn. Hermann göng'n ok vun de Fischerie aff, un de sick de Rökerie pachten, de Aug. Ring hatt harr, to hörn de düße Rökerie de Familie Klemsen gen. Mohrieben, Aug. Ring harr sick een beed grödere Rökerie up makt zwischen Fischerstraat un Kattsund in de Korte Straat, De Opsteckerfruus weer'n Anna Rebehn geb. Pries, Minna Rehbehn geb Langholt, Tidde Hinrichsen geb. Behrmann un mien Mudder, aß Rökermeester weer de ol Klönhammer, de Swiegervadder vun Herm. Clausen, ick bünn in mien Kinnertied oft in de Rökerie dor wähn. Heine Clausen sien Jung'n, Heine weer aß Maschinisten Maat up de Krüzer “Nürberg” in de Falkland Seeschlacht 1914 up See bleeb''n, In'd Turmhuus deen dormals 4 Fischer-Familien wohn, förheer weern'd 6 Familien wähn. Bie sunn Erinnerungs, kümmt den ganz vun sölbst de verschiedene Familien-Angelegenheiten mit in'd Speel, dor ward sick wull keen anstötten, dat Turmtuus iß noch in Besitz vun de Naakkom. Hermann Clausen de naa een paar Johrn, de Rökerie in de Kort-Straat vun Aug. Ring köbb'n, aß hee naa Kiel utwannern de, Blangan vun'd Turmhuus keem dat stätische Obdachllosenhuus, wo de verschiedene Familien in
28
wahn deen, wie ok de Polizist Warnsholt mit sien Familie, wo hee de Upsicht över'd Huus harr. In'd Huus wo een beed Saal mit grödere Köök in weer, wo Winterdaags, bie een Iswinter wenn uns Föör dicht frorn weer, un de Not an veele Döörn kloppen dee, so de vun de Fruuvereen ut, wor för de Kinner Dag för Dag, bloß de Sünndag nie, een Etten kokt, dat weer dormals för veele Öllern, een grod Sorg de se up düße Aart affnahm wor, in de Not, dat wenigsten de Kinner sick dor satt etten kunn. Naa'd Strand to, up dütt grod Grundstück, weer een lütt Bootswerft vun Dane Behn, hee göng'n bald naa Elmshorn, de Bootswerft övernehm de beiden Schippsbuer Eckhard un Bruhn, se deen dor Waadböö un Jölln buen, un de Reparaturn, an de Waadböö, de vun 15 Mai an beed tom 15. August beed 1910 hinnto, an'd Strand uphohlt, dat weern jedes Johr an 40 beed 50 Waadböö, de an'd Land överhollt, malt un teert worn, so weer denn ok bie een un anner Boot för de Schippstimmerlüüd wat to dohn, wenn ok veele vun de Fischers, de lütt Kleenigkeiten, sölbst toregg klüddern deen, up de rechte Sied fund Grundstück achter dat Hauptgebüüd, harr de ol Stümpel sien Holtschuppen mit sien Nagelböön, för de Herstellung vun Fischkisten för de verschiedene Fischrökerien, hütt süht dat dor all beed anners ut, wo fröher mal de Bootswerft weer iß hütt de Mechanische-Werkstatt vun Jürgen, un wo de
bei die beiden Kreuze einzusetzen. xx beed an de groot Felsenmuer vun de aß Hogwaaderschutzmuer 1897-99 ferdie makt weer, wo de Anliegers de Felsenmuer mit betahlt heff, all er Grundstück, beed de die Muer von to spraken wer